کد مطلب:46772 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:172

گنجینه پرسمان » قرآن

معناي آية الرحمن علي العرش استوي چيست؟

عرش در لغت[21] به معني چيزي است كه داراي سقف باشد، گاهي به سقف عرش گفته مي شود، گاهي به معناي تخت هاي بلند همانند تخت سلاطين آمده است، چنان كه در داستان سليمان مي خوانيم كه مي گويد: كدام يك از شما مي توانيد (عرش) تخت او (بلقيس) را براي من حاضر كنيد.[22]

هنگامي كه در مورد خدا به كار مي رود و گفته مي شود: عرش خدا، منظور مجموعة جهان هستي است كه تخت حكومت پروردگار محسوب مي شود.

اصولاً جمله استوي علي العرش كنايه از تسلط زمامدار بر امور كشور است، همان طور كه جمله ثل عرشه (تختش فرو ريخت) به معني از دست دادن قدرت مي باشد. درفارسي نيز اين تعبير كنايي زياد به كار مي رود، مثلاً مي گوييم در فلان كشور جمعي شورش كردند و زمامدارشان را از تخت فرو كشيدند، در حالي كه ممكن است اصلاً تختي نداشته باشد، يا جمعي به هواخواهي فلاني برخاستند و او را بر تخت نشاندند. همة اين ها كنايه از قدرت يافتن يا از قدرت افتادن است. بنابراين جمله ثم استوي علي العرش كنايه از احاطة كامل پروردگار و تسلطش بر تدبير امور آسمان ها و زمين بعد از خلقت آن ها است، به طوري كه هيچ موجود كوچك و بزرگي از قلم تدبيرش ساقط نمي شود.[23]

عرش معني ديگري نيز دارد، و آن در مواردي است كه در مقابل كرسي قرار گيرد. در اين گونه موارد كرسي (كه معمولاً به تخت هاي پايه كوتاه گفته مي شود) ممكن است كنايه از جهان ماده باشد و عرش كنايه از جهان ما فوق ماده (عالم ارواح و فرشتگان).[24]